Tekst: Nyree van der Laan
Heerlijk na school met een boek op de bank, voorzien van een koekje en thee de wereld om je heen vergeten. Stiekem in bed nog veel te lang door lezen met een zaklamp onder de deken, omdat je maar niet kan stoppen. Veel mensen denken daar met veel plezier aan terug. Helaas is lezen niet zo populair meer onder tieners en jongvolwassenen.
Onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) wijst uit dat het aantal tieners dat wekelijks minstens 10 minuten aaneengesloten leest enorm is gedaald. In 2006 las nog 65 procent thuis af en toe een boek, in 2016 was dat nog maar 40 procent. Ook het aantal jongvolwassenen dat in zijn vrije tijd leest is teruggelopen van 87 procent in 2006 naar 49 procent in 2016.
De wereld is veranderd
Maar hoe komt dat nou eigenlijk? Het aanbod aan boeken is groot, met uiteenlopende onderwerpen en aansprekende hoofdpersonen.
Tijdsdruk speelt volgens het SCP een grote rol. Tieners en jongvolwassenen die veel tijd aan sport en leren besteden en misschien wel een bijbaantje hebben, behoren vaker tot de groep die niet of nauwelijks leest in zijn vrije tijd.
Het komt ook doordat de wereld is veranderd. Netflix, gaming, smartphones, social media, allemaal dingen waar de meeste jongeren veel tijd aan besteden. dat gaat vaak ten koste van het lezen van een boek. Natuurlijk moet er voor de boekenlijst gelezen worden op school, maar vaak wordt dit beschouwd als een ‘moetje’, ook vanwege de opdrachten die daaraan vastzitten. Wel is het zo dat als jongeren eenmaal lezen, zij qua tijdsbesteding nauwelijks onderdoen voor oudere lezers.
‘Leg die Ipad nou eens neer en lees een boek!’
Lezen is op allerlei manieren goed voor je. Het vermindert stress, verbetert onder meer het concentratievermogen, de woordenschat en schrijfvaardigheid. Ook is het goed voor de algemene ontwikkeling en een beter begrip van teksten.
Als je wilt dat je tiener vaker een boek openslaat, geef dan het goede voorbeeld. Laat zien dat je leest en ervan geniet! Word lid van de bibliotheek, ga samen struinen tussen de boeken en help je kind een keuze te maken. Kijk naar wat ze interesseert en zoek boeken uit met een onderwerp dat ze boeit.
Het kan helpen om te beginnen met een boek met korte verhalen. Dat verlaagt de drempel.
Of probeer boeken die verfilmd zijn, bijvoorbeeld Harry Potter of De Hongerspelen. Dat maakt een boek in de ogen van een tiener een stuk ‘hipper’. Bekijk als het boek uit is samen de film en bespreek de verschillen. Misschien hadden ze zich een andere voorstelling gemaakt bij bepaalde karakters en gebeurtenissen?
Ga ook eens naar de boekhandel om een nieuw boek uit te zoeken of inspiratie op te doen. Hieronder alvast wat fijne leestips!
1. Philip Pullman – Het boek van Stof
Een avontuurlijk fantasy-verhaal over de dappere maar nieuwsgierige jongen Malcolm Polstead. In het klooster verderop wordt in het diepste geheim de baby Lyra verzorgd. Op een dag zoeken handlangers van het Magisterium Malcolm op en willen alles over Lyra weten. Hij raakt langzaam verstrengeld in een gevaarlijk complot. Ondertussen is er een storm op komst en een overstroming dreigt. Hoe kan Malcolm Lyra veilig houden?
Het boek van Stof is met zijn mix van magische en realistische elementen een aanrader voor wie van fantasy houdt.
2. Carry Slee – #LaatsteVlog
Als Noud zijn vriend Gijs in de steek laat in een gevaarlijke situatie is de vriendschap voorbij. Gijs en de rest van de klas maken hem uit voor lafaard. Behalve Roos, die stiekem verliefd op hem is. Om te laten zien dat hij geen watje is gaat Noud met hulp van Roos vloggen en haalt extreme stunts uit.
Als het stiefzusje van Roos bij hen komt wonen, verandert haar leventje. Waarom wil ze steeds geld lenen en doet ze zo raar? Roos en Noud komen erachter dat ze verstrikt is geraakt in enge praktijken. Er is maar een manier om alles te bewijzen: Een laatste vlog maken die de wereld zal veranderen..
In dit boek worden zaken uitgelicht die voor tieners van nu heel belangrijk zijn. Een spannende actuele roman die thema’s als vriendschap, vertrouwen, en de invloed van social media bespreekt.
3. John Green – Schildpadden tot in het oneindige
Bijna zes jaar na de succesroman Een weeffout in onze sterren is er een nieuw jongerenboek van John Green. Een indrukwekkend boek over Aza, een tiener met een angststoornis. Aza en haar beste vriendin Daisy onderzoeken de verdwijning van een miljardair en ontmoeten zo zijn intelligente, romantische zoon Davis. Dit boek gaat over vriendschappen, avontuur, Aza’s worsteling met haar angsten en haar gevoelens voor Davis. Green sleept je mee in Aza’s wereld en kweekt zo begrip voor iets wat vaak op onbegrip stuit, namelijk mentale aandoeningen.
4. Benjamin Alire Sáenz – Aristoteles & Dante
Een prachtig boek over twee totaal verschillende jongens; Ari, die niet veel vrienden heeft, en Dante, die uitgesproken en zorgeloos is. Ze ontmoeten elkaar in de zomer van 1987 bij een zwembad in El Paso, waarop Dante aanbiedt Ari te leren zwemmen. Zo ontdekken dat ze erg goed met elkaar overweg kunnen. Het is een verhaal over alles wat er in het leven van vijftienjarige jongens kan gebeuren. Ze maken samen allerlei belangrijke ontwikkelingen door, waarbij ze veel steun aan elkaar hebben. Je beleeft mee hoe de jongens worstelen met hun gevoelens en identiteit, hun seksualiteit en de manier waarop zij willen dat de wereld hen ziet.
5. Cara Delevingne – Spiegel
Samen met feelgood auteur Rowan Coleman schreef topmodel en actrice Cara Delevingne dit boek over ware vriendschap, liefde en duistere geheimen.
Het leven is niet makkelijk voor buitenbeentjes Red, Leo, Rose en Naomi. Ze horen er niet echt bij op school, maar muziek brengt ze samen en ze hebben hoge verwachtingen van hun band Mirror, Mirror. Totdat Naomi bewusteloos in de Thames gevonden wordt en in het ziekenhuis terechtkomt, waar ze in coma ligt. De politie ziet het als een mislukte zelfmoordpoging, maar als beste vriendin heeft Red het gevoel dat er meer aan de hand is en gaat op onderzoek uit. Zo komen er duistere geheimen boven water. Hoe goed kennen ze Naomi en elkaar eigenlijk?
Op zoek naar boeken voor jongere kinderen? Lees hier tips voor de beste kinderboekenseries.
