Als je een boek van Charlotte Dematons openslaat begin je aan een avontuur waarin je niet uitgekeken raakt. Of je nu zo klein bent dat je nog niet kunt lezen of zo oud dat je niks meer kunt herinneren, haar boeken zijn er voor je. Na lang wachten verschijnt op 5 juni haar allernieuwste prentenboek Alfabet. Hoogste tijd voor een praatje.
Het nieuwste prentenboek van Charlotte Dematons heet Alfabet en gaat precies waarover je denkt dat het gaat. Elke letter heeft zijn eigen uitgebreide tekening. Het is een oneindig zoekavontuur. Een kleine greep uit de letter K: kring, kruiwagen, katrol, kabouterkampvuur, kerststukje, knakworst en dat allemaal in een super drukke kleuterklas. Niets op de tekeningen is per ongeluk.
Hoe kwam je op het idee voor een alfabet boek?
Ik koop zelf graag prentenboeken en heb zelfs een collectie. Op een gegeven moment had ik een boek over het alfabet gekocht en ging ik deze thuis bekijken door de bril van een 3-jarige. “Ik ben drie jaar oud, wat zie ik?” Ik kwam terecht bij een hele mooie tekening met varkens en alles wat je op een boerderij ziet. Omdat die varkens groot getekend waren dacht ik dat is de V, van varken. Toen ging ik lezen wat er op de andere bladzijde stond en bleek dat het ging over dat die varkens aan het eten waren. Ik dacht: Hoe kun je dan die varkens zo groot tekenen terwijl het gaat over eten? Dat begreep ik niet. Als je niet kunt lezen, hoe moet je dat daar uit distilleren? Bij dat boek was het doel wel anders, want daar kijk je naar een plaatje en leest een volwassene voor. Maar omdat ik me inbeeldde dat ik een 3-jarige was, snapte ik het niet. Toen dacht ik bij mezelf: “Ja, maar wie ben jij dan? Weet jij het dan allemaal zo goed?” Ik vroeg mezelf af hoe ik dat zou doen. Toen zag ik het ineens voor me. Bij de letter B zag ik blauwe bergen. Op zo’n berg balanceert een bad en in dat bad zit een banaan met een badmuts op en bubbels om zich heen. Ik dacht: wat als je zo’n hele letter induikt? En niet één dingetje tekent, maar alles wat je kunt bedenken. En of je daar dan uiteindelijk één geheel van kunt maken. Toen was ik verkocht en had ik er zoveel plezier in.
Hoe zag het maakproces er precies uit?
Ik besloot dat als ik zo compleet mogelijk wilde zijn, ik het woordenboek moest nemen. Deze heb ik letter voor letter doorgenomen en gelezen zoals je een normaal boek leest. In opschrijfboekjes hield ik woorden bij waarvan ik dacht dat ze getekend konden worden. Op het einde las ik die hele reeks wederom als een normaal boek en hoopte ik dat dat een beeld op zou doen. De K was bijvoorbeeld een makkelijke, want je hebt: kleuterjuf, kleuterklas, kleuterkring. Gezien het boek in de basis is voor kinderen is die nog niet kunnen lezen is een kleuterklas heel erg duidelijk en iets waar ze plezier in hebben. Dat is uiteindelijk het belangrijkste. Toen ik alles uitgeschreven had, was het gewoon een kwestie van uren draaien, eindeloos avonden doorwerken.
Er zit ook nog een dief in het boek verstopt?
Klopt. Voor mij is een boek een samenhangend geheel; het moet rondgaan. Je moet of weer thuiskomen of je beginprobleem moet worden opgelost, bij kinderboeken in ieder geval. In dit geval had ik 26 letters die eigenlijk niks met elkaar te maken hebben. Ik zocht dus een verbindende factor en tevens iets dat kinderen kunnen zoeken, want als kinderen iets moeten zoeken dan gaan ze beter kijken. Allereerst ging ik op elke tekening de letter verstoppen waar het om ging, dus dat is één. Toen bedacht ik een poppetje die deze letters telkens jat. Op elke pagina komt hij langs en stopt de letter in zijn rugzakje. Maar dat is niet het enige. Hij jat ook nog een voorwerp op elke pagina. Bij de letter A is er nog niks aan de hand, maar als je hem bij de B ziet heeft hij ineens een alpinopet op. Dus dan ga je terug naar de A om te kijken waar hij die pet heeft gejat. Aan het einde van het boek is hij helemaal van vorm veranderd omdat hij op elke pagina iets heeft gestolen en heeft aangetrokken. Uiteindelijk krijgen we wel weer alles terug. Het is een dief, geen rotzak.
Wat is het mooiste compliment dat je ooit kreeg naar aanleiding van een boek?
Ik vind het leuk om alle verschillende verhalen en mogelijkheden van de boeken te horen. Zo kwam ik bijvoorbeeld een vader van een heel jong jongetje tegen die mij vertelde dat zijn zoontje De Gele Ballon zo’n leuk boek vond. Ik dacht: “Deze kleine? Snapt hij dat wel?” De vader zei: “Hij gaat gewoon op zoek naar de gele ballon.” Wat kinderen niet snappen, dat zien ze ook niet. Dat is heel leuk. Over datzelfde boek sprak ik ooit een moeder met haar zoontje. Dat zoontje kon met zijn brein niet iets voorstellen dat er niet was, bijvoorbeeld dat ze in een pretpark waren geweest of oma hadden gezien. Toen legde ze De Gele Ballon voor hem neer en zei: “Kijk dit is Afrika, bij de bank, in ons huis in Nederland.” Op die manier heeft hij geleerd om een verbinding te leggen met zijn verbeelding. Later, toen hij 16 was, kwam ik hem toevallig tegen. Hij zat inmiddels op het gymnasium en hij vertelde me: “Als ik het niet meer weet, pak ik nog steeds dat boek.” Dan springt je hart toch op? Of een vader die zei dat zijn kind het boek altijd meeneemt naar bed. Dat vind ik ook heel bijzonder. Van het boek Nederland heb ik ook een mooi verhaal. Er kwam een vrouw naar me toe, ze vertelde me: “Je moet iets weten. Mijn moeder ligt in een verzorgingshuis en ze praat eigenlijk niet meer. Het is heel verdrietig. Ik ga elke dag naar haar toe, maar ik weet niet meer wat ik mee moet nemen.” Toen had ze dat boek van Nederland gekocht en voor haar moeder opengeslagen voor haar neergelegd. Eerst was ze nog een beetje vaag, maar vervolgens heeft ze een half uur lopen vertellen over vroeger. De verhalen bleven maar komen en inmiddels heeft iedereen in het verzorgingstehuis zo’n boek.
Kun je ook niet wachten op het nieuwste boek van Charlotte Dematons? Bestel hem dan nu alvast en zorg dat je op 5 juni meteen kunt beginnen met lezen!
