Met deze do’s en don’ts wordt voorlezen een feest!

Voorlezen… een heerlijk ritueel wat wij voor jonge kinderen, maar eigenlijk voor alle leeftijden aan kunnen raden. Maak van voorlezen elke dag een feest!

Het maakt niet uit of je nou overdag samen een prentenboek bekijkt of het moment bewaart voor een verhaaltje voor het slapengaan. Voorlezen stimuleert de ontwikkeling van je kind, omdat voorlezen een positief effect heeft op zowel woordenschat, spelling als tekstbegrip. Voorleesrituelen zijn hier dan ook erg belangrijk bij. Kinderen vertrouwen op het gevoel “zo doen wij dat altijd!” en het zorgt voor duidelijkheid en rust. Kies dus een fijn en vertrouwd moment met zo weinig mogelijk kans op storingen. Spreek ook af hoe lang het voorlezen zal duren; dit zorgt voor regelmaat doordat je dezelfde verwachtingen hebt. Vergeet vooral niet te genieten van de voorleestijd waarin je samen kunt kijken, ontdekken, luisteren, praten en lachen. Met de volgende do’s en don’ts weten we zeker dat het voor iedereen een fijne ervaring wordt!

Voorleesdo’s:

Één boek, meerdere invalshoeken

De meeste kinderen worden het liefst de hele dag voorgelezen, maar wij begrijpen wel dat het moeilijk is om voor ieder voorleesmoment een nieuw boek aan te schaffen. Ook is het zo dat kinderen vaak geen genoeg kunnen krijgen van een bepaald verhaal en het telkens weer willen horen. Erg lastig wanneer jij misschien al lang op het boek bent uitgekeken. Om zoveel mogelijk uit een prentenboek te kunnen halen, is het echter zaak om het een aantal keer voor te lezen. Herhaling hoort er eenmaal bij. Door iedere keer een ander onderwerp te verzinnen om tijdens of na het voorlezen op te focussen, hoeft dit helemaal niet saai te zijn. Welke thema’s zitten er bijvoorbeeld in het boek? Hebben de kinderen zelf iets meegemaakt dat aansluit bij het boek? Of zoom in op één van de personages.

Kies boeken op thema

Bij het kiezen van het juiste boek is er veel waar je op moet letten. Voor de Nationale Voorleesdagen maakt een jury van jeugdbibliothecarissen jaarlijks een selectie: de Prentenboek TopTien. Het belangrijkste criterium hiervoor is dat het boek niet alleen een goed verhaal en aantrekkelijke illustraties heeft, maar ook voldoende aanknopingspunten biedt voor interactie tijdens en na het voorlezen. Probeer bij het kiezen van een nieuw boek te bedenken wat er momenteel in belangrijke rol speelt in de belevingswereld van je kind. Misschien zijn jullie bezig met zindelijkheid, is er in het gezin een baby op komst, of gaan jullie binnenkort naar de dierentuin? Voor ieder thema is er eigenlijk wel een boek te vinden; je kan in de boekwinkel altijd om advies vragen.

Het kan ook prettig zijn om advies te krijgen over titels die geschikt zijn voor de leeftijd van je kind wanneer je aarzelt of het boek niet te moeilijk of juist te gemakkelijk is. Eén tip kunnen we wel alvast geven en dat is dat het helemaal niet zo erg is als een prentenboek net een beetje te moeilijk is. Door het meerdere keren voor te lezen en te praten over de thema’s in het verhaal wordt het vanzelf begrijpelijker en boeiender.

Voorlezen is méér dan alleen lezen

Het voorlezen begint vaak al voordat je het boek open hebt geslagen. Lees de titel van het boek voor en laat de voorkant zien. Stel vragen en maak het nieuwsgierig naar het verhaal. Zo kun je samen bedenken waar het boek over zou kunnen gaan. Zou het uiteindelijk kloppen? Ook tijdens het voorlezen is het af en toe de moeite waard om te vragen hoe je kind denkt dat het verhaal verder zal gaan. Door samen het verhaal te voorspellen, denken kinderen goed na en gaan ze het verhaal beter begrijpen. Dit kan ze helpen om ook in hun dagelijks leven beter oplossingen voor problemen te vinden. Als je kind uit zichzelf iets wilt vertellen of toevoegen, moet je ze dat ook zeker laten doen. Zo zorg je ervoor dat je kind bij het verhaal betrokken blijft. Je kind heeft vaak een eigen interpretatie van het verhaal door eigen ervaringen en associaties. Hier kan jij dan weer op ingaan.

Voorleesdon’ts:

Voorlezen met stemmetjes

Veel mensen zetten automatisch een stemmetje op wanneer ze gaan voorlezen, omdat ze denken dat een verhaal dan beter te volgen is. Dit is echter helemaal niet nodig. Prentenboeken bestaan vaak uit veel korte spreekteksten en stemmetjes bij verschillende personages zijn daardoor zonde van de extra inspanning. Wat wél belangrijk is, is dat je langzaam voorleest, goed articuleert en je regelmatig oogcontact zoekt tijdens het voorlezen. Verstop je dus niet achter het boek! Zo tref je vaak al snel de juiste toon en zal je kind goed begrijpen wie wanneer iets in het boek zegt.

Het vermijden van moeilijke woorden

Het blijft soms lastig inschatten welke woorden je kind wel en niet al begrijpt. Probeer dus niet te veel voor je kind te denken door zelf al moeilijke woorden te vermijden. Meestal worden lastige woorden in een boek zelf al duidelijk in de context van het verhaal. Is dit niet het geval? Dan kan je samen het nieuwe woord leren door het bijbehorende plaatje in het boek aan te wijzen, een voorbeeld te geven of desnoods door een ander woord er bij te noemen. Aan het eind van het voorlezen kan je het moeilijke woord nogmaals benoemen, zodat je kind het woord beter kan onthouden. Dit helpt dan weer in de taalontwikkeling.

Wees zelf niet onzeker…

…en ontdek het voorlezen samen. Ben je (nog) niet zo’n voorlezer? Net zoals je kind, leer jij vooral door het gewoon te doen. Wanneer jullie aan een nieuw boek willen beginnen, kan het misschien helpen om het prentenboek eerst zelf al een keertje te lezen. Zo weet je hoe het verhaal loopt en wat voor taal er gebruikt wordt. Gun jezelf ook de tijd om voor te lezen: lees rustig en neem af en toe even pauze door een vraag te stellen of je kind het woord te geven. Het hoeft ook niet steeds dezelfde persoon te zijn die voorleest. Wissel het af; zolang er maar voorgelezen wordt. Probeer het op verschillende manieren uit en ontdek zo hoe het voorlezen in jouw gezin het beste werkt. Het belangrijkste is uiteindelijk het creëren van een gezamenlijke moment in de drukte van het alledaagse.

Geschreven door
Meer van Britt

Refuse, reduce, reuse en daarna recycle: zo kan jij plasticvrijer leven

Heb jij de hashtag #meiplasticvrij al gezien? Het doel is simpel: allemaal...
Lees verder